به گزارش قدس آنلاین؛ «ابوالفضل ظهره‌وند» سفیر پیشین ایران در افغانستان با اشاره اوضاع و احوال فعلی افغانستان پس از استقرار طالبان در کابل و وضعیت تشکیل دولت موقت در این کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: شرایط فعلی افغانستان به گونه‌ای است که نه تنها مردم این کشور بلکه بسیاری از بازیگران مطرح در عرصه افغانستان هم سردرگم شده‌اند. دلیل این سردرگمی هم سرعت بالای تحولاتی است که طی چند هفته اخیر و خصوصاً روزهای گذشته شاهد آن بودیم. سرعت تحولات به حدی بالا بود که همین حالا هم آمریکایی‌ها از پیشروی طالبان در حیرت هستند، اما واقعیت این است که بدنه اجتماعی افغانستان از سوی آمریکا سرخورده شده‌اند ولی در مقابل، آنها در حال جذب شدن به سمت طالبان هستند. واقعیت این است که طالبان در وضعیت کنونی به‌دنبال جایگیری در ساختار سیاسی افغانستان است اما در مقابل معتقدم که حتی طالبان هم نمی‌دانست که تا این حد می‌تواند در افغانستان پیشروی کند و در نهایت وارد ارگ ریاست جمهوری افغانستان شود.
وی ادامه داد: از این منظر معتقدم وضعیت فعلی افغانستان را باید پروژه پاکستان دانست. حتی عکس‌ها و تصاویری که از حضور طالبان در شهربازی و اماکن عمومی منتشر می‌شود هم از سوی اسلام‌آباد خط‌دهی شده است. در این میان معتقدم که همه منتظر آن هستند تا ببینند تیمی که از کابل به اسلام‌آباد سفر کرده، با چه نتیجه‌ای وارد افغانستان می‌شود. همه منتظرند تا ببینند خروجی چانه‌زنی در پاکستان به کجا می‌رسد و این در حالی است که ما شاهد هستیم آمریکایی‌ها در حال بازسازی خود در کابل هستند؛ تا جایی که گفته می‌شود حدود شش هزار سرباز در فرودگاه کابل حضور دارند و این نکته را نباید بی‌اهمیت دانست. مسأله دیگر در این بین که متأسفانه به آن اشاره نمی‌شود، وضعیت طالبان در کابل است. معتقدم وضعیت این جریان پس از استقرار در پایتخت افغانستان و گسیل کردن نیروهایشان در سراسر این کشور تا حد زیادی ناپایدار است و این جریان می‌تواند آسیب‌پذیر شوند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: بر این اساس احتمال دارد برخی از مناطق مجدداً سقوط کنند و حتی درگیری داخلی ایجاد شود. این در حالی است که احتمال آن وجود دارد که آمریکایی‌ها با استفاده از عناصر اطلاعاتی و امنیتی خود در افغانستان اقدام به انجام عملیات‌های میدانی کنند و پس از آن یک کشتار هدفمند را به گردن طالبان بیندازند و آن‌موقع باعث شوند تا طالبان روی خشن خود را نشان مردم بدهد. سناریوی دیگری که احتمال دارد به زودی کلید بخورد این است که ایالات متحده بر اساس طرحی که از سوی ویلیام برنز، رئیس سازمان سیا مطرح شده، اقدام به تجمیع عناصر تروریستی در جنوب و غرب افغانستان کند تا بخواهند مجدداً یک تهدید منطقه‌ای را برای ایجاد درگیری موضعی و نسبتاً گسترده خلق کنند که باید نسبت به آن مراقب و هوشیار بود. سناریوی سوم این است که طالبان در افغانستان با هدایت دولت پاکستان یک نظام مشارکتی تشکیل دهد و به نظرم چین و روسیه هم بر آن اصرار خواهند داشت.
ظهره‌وند افزود: مسکو و پکن به دنبال آن هستند تا بتوانند معادلات تجاری را در افغانستان تقویت کرده و در نهایت این کشور را وارد یک پروژه اقتصادی کنند که اتفاقاً پاکستان هم به دنبال همین موضوع است. البته لازمه این کار خروج آمریکا از افغانستان خواهد بود. حالا پرسشی که پاسخ آن مشخص نیست، این خواهد بود که آیا طالبان با همان هویت قدیمی خود وارد معادلات جدید می‌شوند یا اینکه سعی می‌کنند از نسخه جمهوریت بهره ببرند؟ نکته بسیار مهم دیگر این است که غربی‌ها فکر می‌کردند افغانستان با ورود طالبان به کابل تجزیه می‌شود اما به نظر می‌رسد که این اتفاق رخ نداد و از سوی دیگر افغانستان به صورت کاملاً مشخص در دستان پاکستان قرار دارد. من معتقدم که افغانستان مشخصاً به دامان اسلام‌آباد افتاده و غرب از این موضوع اصلاً رضایت ندارد. بر این اساس معتقدم واشنگتن و هم‌پیمانانش در ناتو به دنبال آن خواهند بود یک درگیری جدید به راه بیندازند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: وضعیت فعلی در حالی است که افراد مستقر در دولت اشرف غنی همچنان آواره هستند و هر آن می‌توانند علیه آمریکا و هماهنگی‌هایشان با سازمان سیا موضع بگیرند. نکته مهم دیگر این است که یک قطب دیگر این تحولات را باید فرزند احمدشاه مسعود دانست که متأسفانه در حال ورود به یک معادله گنگ و خطرناک قرار دارد. به نظرم او باید چهره خود را به عنوان یک شخصیت ملی به جهان نشان دهد؛ چراکه به نظر می‌رسد بسیاری از کشورهای غربی به دنبال آن هستند تا از فرزند احمدشاه مسعود در معادلات جدید سوءاستفاده کنند. به هر ترتیب اوضاع افغانستان به شدت پیچیده است اما مسأله اینجاست که آمریکایی‌ها به هیچ وجه نمی‌گذارند پاکستان به این راحتی افغانستان را ببلعد از سوی دیگر افغان‌ها هم نباید بگذارند که آمریکایی‌ها بیش از این با آنها بازی کنند.
منبع: ایلنا
نظر شما